នួន ជា នៅទីក្រុងបាងកក (១៩៤២-១៩៥០) និងបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ
ជីវិតរបស់បុរសនេះនៅទីក្រុងបាងកកដែលបានក្លាយជា “បងធំទី២” នៅក្នុងរបបខ្មែរក្រហម
ដោយ អ៊ីជី ម៉ូរ៉ាស្ស៊ីម៉ា
ផ្អែកលើបទសម្ភាសន៍ជាមួយ នួន ជា និងអតីតសមមិត្ដរបស់គាត់នៅក្នុងបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ និងផ្អែកលើកំណត់ត្រាសិក្សានៅក្នុងទីក្រុងបាងកក ការសិក្សានេះបង្ហាញជូនពីភាពលម្អិតស្ដីអំពីជីវិតរបស់គាត់នៅក្នុងទីក្រុងបាងកក និងកែតម្រូវព័ត៌មានដែលភ័ន្ដច្រឡំបានសរសេរអំពីគាត់ ។ គាត់កើតនៅថ្ងៃទី៧ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩២៦ នៅខេត្ដបាត់ដំបង និងបានទៅទីក្រុងបាងកក នៅឆ្នាំ១៩៤២ ដើម្បីសិក្សាថ្នាក់ឧត្ដមដោយមានឈ្មោះថា រុងឡឺត ឡៅឌី ឬ រុងលឹត ឡៅឌី ។ គាត់បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់មធ្យមរៀនវគ្គត្រៀម២ឆ្នាំនៅសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រ បន្ទាប់មកបានចូលរៀនខាងច្បាប់នៅសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រ ។ គាត់បានចូលក្នុងអង្គការយុវជនថៃឆ្វេងនិយមនៅឆ្នាំ១៩៤៧ និងបានចាប់ផ្ដើមបម្រើការជាស្មៀននៅក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ ។ ក្នុងចំណោមមិត្ដភក្ដិជិតស្និទ្ធរបស់គាត់ គាត់បានស្គាល់អង្គការយុវជនថៃ ហើយអ្នកនៅកន្លែងធ្វើការរបស់គាត់គឺជាអ្នកដែលបានក្លាយជាសមាជិករបស់បក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ ប៉ុន្ដែគាត់ស្ថិតក្រៅមណ្ឌលរបស់បក្សអស់រយៈពេល៤ឆ្នាំដោយមិនចូលរួមរហូតដល់ឆ្នាំ១៩៥០ ។
ត្រឹមខែមករា ឆ្នាំ១៩៥០ គាត់ស្ទើរតែបញ្ចប់ការសិក្សាឆ្នាំទីពីរនៅសាកលវិទ្យាល័យ ។ នៅឆ្នាំនោះគាត់បានចូលរួមបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ និងចាប់ផ្ដើមធ្វើការនៅក្នុងក្រសួងការបរទេស ។ ប៉ុន្ដែគាត់បានបោះបង់ចោលការសិក្សា និងការងាររដ្ឋាភិបាលដើម្បីចូលរួមការតស៊ូប្រឆាំងនឹងអាណានិគមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ មានព័ត៌មានតិចតួច ឬគ្មានសោះស្ដីអំពីពេលវេលារបស់ នួន ជា នៅក្នុងប្រទេសថៃពន្យល់អំពីជម្រើសនយោបាយកែប្រែសង្គមទាំងស្រុង និងកាប់សម្លាប់នៅពេលដែលខ្មែរក្រហមកាន់អំណាច ។ ជម្រើសទាំងនេះប្រាកដជាមានឫសគល់ផ្សេងទៀត ដូចជា បទពិសោធន៍របស់ នួន ជា នៅក្នុងប្រទេសវៀតណាម ឬបន្ទាប់ពីការវិលត្រឡប់របស់គាត់មកប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្នាំ១៩៥៥ ។
សេចក្ដីផ្ដើម
ក្នុងនាមជាលេខាទីពីរនៃបក្សកុម្មុយនីស្ដកម្ពុជា ជាតំណែងដែលគាត់បានកាន់តាំងពីឆ្នាំទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៦០ នួន ជា ត្រូវបានស្គាល់ថាជា «បងធំទី២» ដែលឈរលំដាប់ទីពីរបន្ទាប់ពីមេដឹកនាំបក្ស ប៉ុល ពត ឈ្មោះហៅក្រៅ សាឡុត ស (១៩២៥-១៩៩៨) ។ បន្ទាប់ពីកាន់កាប់ទីក្រុងភ្នំពេញដោយកម្លាំងកុម្មុយនីស្ដនៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ ឈ្មោះរបស់ប្រទេសត្រូវបានប្រែទៅជាកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ហើយ នួន ជា បានក្លាយជាប្រធានសភាតំណាងប្រជាជនរបស់ប្រទេស ។ នៅក្នុងតំណែងជាច្រើនគាត់បានក្លាយជាកម្លាំងជំរុញបែបមនោគមន៍វិជ្ជានៅពីក្រោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ និងទទួលខុសត្រូវចំពោះគោលនយោបាយផ្លាស់ប្ដូរប្រទេសទាំងស្រុងរបស់ខ្លួន ។
បន្ទាប់ពីការលុកលុយរបស់វៀតណាមមកលើកម្ពុជានៅចុងឆ្នាំ១៩៧៨ គាត់បានស្នាក់នៅជាមួយ ប៉ុល ពត ដោយដកថយមកជាមួយមេដឹកនាំបក្សមកកាន់ជនបទ ។ ប៉ុល ពត ស្លាប់នៅខែមេសា ឆ្នាំ១៩៩៨ ហើយនៅថ្ងៃទី២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំដដែល នួន ជា ជាមួយ ខៀវ សំផន ប្រមុខរដ្ឋកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យបានផ្ញើលិខិតមួយច្បាប់ជូន ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃប្រទេសកម្ពុជាថាយល់ព្រមចុះចូល និងនិយាយថាពួកគេមានបំណងរស់នៅក្នុងប្រទេសជាពលរដ្ឋសាមញ្ញ ។ ហ៊ុន សែន បានស្វាគមន៍ចំពោះការស្នើឡើងនេះ ។ បន្ទាប់ពីនោះ នួន ជា បានផ្លាស់ទៅក្រុងប៉ៃលិនដែលមានព្រំដែនជាប់ប្រទេសថៃ ហើយបានរស់នៅជាមួយក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ ។ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៧ គាត់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងជាប់ឈ្មោះជាជនសង្ស័យនៃអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ដែលបានកើតឡើងក្នុងអំឡុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។ គាត់ត្រូវបាននាំខ្លួនមកទីក្រុងភ្នំពេញ ហើយបច្ចុប្បន្នកំពុងរង់ចាំសវនាការនៅចំពោះមុខសាលាក្ដីពិសេសដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោមការទំនុកបម្រុងរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិដើម្បីធ្វើការវិនិច្ឆ័យទៅលើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ។
ចំណេះដឹងរួមមួយក្នុងចំណោមអ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ស្ដីពីប្រវត្ដិសាស្ដ្រកម្ពុជាសម័យទំនើបគឺ នួន ជា បានទទួលការអប់រំថ្នាក់មធ្យម និងថ្នាក់ឧត្ដមនៅទីក្រុងបាងកកដែលគាត់ត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យចូលធ្វើការជាមន្ដ្រីមួយរូបនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលថៃ ហើយនៅក្នុងទីក្រុងបាងកកគាត់បានក្លាយជាសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយមិនមានការសិក្សាណាមួយដែលផ្ដល់ឱ្យនូវរូបភាពត្រឹមត្រូវ និងលម្អិតរបស់បុរសម្នាក់នៅក្នុងអំឡុងឆ្នាំដែលគាត់បានស្នាក់នៅក្នុងទីក្រុងបាងកកទេ ។ នៅក្នុងស្នាដៃរបស់គាត់ស្ដីពី ប៉ុល ពត ដេវីដ ឆេនល័រ អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ល្បីល្បាញម្នាក់ទៅលើប្រវត្ដិសាស្ដ្រកម្ពុជាសម័យទំនើបគ្រាន់តែបង្ហាញជួនដោយសង្ខេបអំពី នួន ជា ដោយនិយាយយ៉ាងងាយថាៈ នួន ជា គឺជាខ្មែរកាត់ចិនមកពីខេត្ដបាត់ដំបង ហើយកើតក្នុងគ្រួសារធូរធានៅឆ្នាំ១៩២៧ ។ ឈ្មោះរបស់គាត់ពីកំណើតគឺ ឡូ បិនគុណ (ឡៅ បេនគន ?) ។ ក្នុងអំឡុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរនៅពេលដែលខេត្ដបាត់ដំបងស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រារបស់ថៃ គាត់បានទៅទីក្រុងបាងកកដែលគាត់បានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់មធ្យមនៅក្រោមឈ្មោះ ឡុង រួត ។ នៅឆ្នាំ១៩៤៥ គាត់បានចុះឈ្មោះចូលរៀនជានិស្សិតច្បាប់នៅសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រក្នុងទីក្រុងបាងកក ដែលគាត់ទទួលបានអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សា ។ ភ្លាមនោះគាត់បានក្លាយជាសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃដោយមិនផ្ដល់ដំណឹងដល់ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ឡើយ ។ គាត់ប្រហែលត្រូវបានជំរុញឱ្យធ្វើដូច្នោះដោយជីដូនមួយរបស់ឈ្មោះ ស៊ីវ ហេង ដែលបានចំណាយពេលមួយផ្នែកក្នុងសង្គ្រាមនៅទីក្រុងបាងកក ហើយបានចូលរួមបក្សកុម្មុយនីស្ដឥណ្ឌូចិននៅខេត្ដបាត់ដំបងនៅឆ្នាំ១៩៤៥ ។
ឧទាហរណ៍មួយទៀតគឺជាការអត្ថាធិប្បាយសង្ខេបរបស់ ប៊ែន ឃៀរនិន អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ដែលមានចំណេះដឹងលម្អិតអំពីបក្សកុម្មុយនីស្ដកម្ពុជា ។ គាត់សរសេរនៅក្នុងស្នាដៃរបស់គាត់ស្ដីពីប្រធានបទនេះថាៈ «នៅឆ្នាំដូចគ្នា (ឆ្នាំ១៩៤៥) ឡុង រ៉េត និស្សិតច្បាប់ជនជាតិខ្មែរនៅសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រទីក្រុងបាងកកដែលបម្រើការងារពាក់កណ្ដាលម៉ោងជាស្មៀននៅក្នុងក្រសួងការបរទេសត្រូវបានជ្រើសរើសដោយ មួន និងក្រោយមកបានចូលរួមបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ ។ គាត់បានផ្លាស់ទៅខេត្ដបាត់ដំបងហើយភ្លាមនោះបានផ្ទេរទៅបក្សកុម្មុយនីស្ដឥណ្ឌូចិន (នៅឆ្នាំ១៩៦០ ក្រោមឈ្មោះ នួន ជា គាត់បានក្លាយជាលេខាទីពីររបស់បក្សកុម្មុយនីស្ដកម្ពុជា) ។»
មាននិក្ខេបបទថ្នាក់បណ្ឌិតដែលរៀបចំឡើងដោយ ស៊ុមសាក់ ជីមទើរ៉ាសាគល់ អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់ថៃដែលមានចំណេះដឹងជ្រៅជ្រះស្ដីពីប្រវត្ដិសាស្ត្របក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ ។ ទាក់ទិននឹង នួន ជា ក្នុងអំឡុងពេលដែលគាត់នៅក្នុងបក្ស ស៊ុមសាក់ ភ្ជាប់សេចក្ដីសង្ខេបជាមួយពាក្យមិនត្រឹមត្រូវមួយចំនួនរបស់ឧត្ដម ស៊ីសុវ៉ាន ដោយសរសេរថាៈ «នៅឆ្នាំ១៩៤៧ ឧត្ដម ចងចាំនៅពេលដែលត្រូវបានគេស្នើឱ្យចូលរួមប្រជុំបីបួនកន្លែងរបស់កងយុវជនដើម្បីនិយាយអំពីស្ថានភាពក្នុងប្រទេស និងអន្ដរជាតិ ។ ក្នុងនាមជាកម្មាភិបាលម្នាក់នៅក្នុងការងារឃោសនាបើកចំហជាធម្មតាគាត់មិនបានចូលរួមនៅក្នុងសកម្មភាពអង្គការចាត់តាំងសម្ងាត់បែបនេះឡើយ ។ ក្នុងនេះមានសមាជិក៦ ឬ៧នាក់ក្រោមការដឹកនាំរបស់ រួម និង រឹង ដែលក្នុងចំណោមនោះមានសមាជិកខ្មែរវ័យក្មេងម្នាក់ ។ គាត់ត្រូវបានណែនាំឱ្យស្គាល់ ឧត្ដម ដោយប្រើឈ្មោះ “រ័ត្ន” ហើយត្រូវបានគេនិយាយថាធ្លាប់ធ្វើការនៅក្នុងក្រសួងការបរទេសថៃ ។ គាត់បានត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជានៅក្នុងឆ្នាំដដែល ។ ក្រោយមក ឧត្ដម បានដឹងថា រ័ត្ន ការពិតគឺជា នួន ជា ដែលបន្ទាប់ពីឆ្នាំ១៩៧៥បានក្លាយជាប្រធានសភាតំណាងប្រជាជនក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។»
រួមជាមួយសេចក្ដីសង្ខេបច្បាស់លាស់ អត្ថបទនីមួយៗស្ដីពី នួន ជា ផ្ទុកនូវភាពមិនត្រឹមត្រូវអំពីឆ្នាំកំណើតរបស់គាត់ជាឆ្នាំដែលគាត់បានចូលរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រ និងវគ្គសិក្សាដែលគាត់បានចូលរួម ឈ្មោះដែលគាត់បានប្រើនៅប្រទេសថៃអំពីការងាររបស់គាត់នៅក្នុងទីក្រុងបាងកកនៅពេលណា និងរបៀបណាដែលគាត់បានចូលរួមក្នុងបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ និងនៅពេលណា និងរបៀបណាទើបគាត់បានចូលរួមនៅក្នុងបក្សកុម្មុយនីស្ដឥណ្ឌូចិន និងការតស៊ូប្រឆាំងនឹងបារាំង ។
នៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០០១ សាជីវកម្មផ្សព្វផ្សាយអូស្ដ្រាលីបានផ្សាយព័ត៌មានដែលមានចំណងជើងថា “អ្នកស៊ើបអង្កេតអំពើប្រល័យពូជសាសន៍នៅកម្ពុជាស្នើសុំឯកសារដែលថៃមាន” ដែលបានអត្ថាធិប្បាយថាៈ «អ្នកស្រាវជ្រាវពីអំពើប្រល័យពូជសាសន៍នៅកម្ពុជាកំពុងស្នើសុំសាកលវិទ្យាល័យថៃដែលប្រកបដោយកិត្យានុភាពខ្ពស់ឱ្យប្រគល់ឯកសាររបស់អ្នកដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ខ្មែរក្រហមដែលធ្លាប់់បានសិក្សានៅទីនោះដោយនិយាយថា ឯកសារទាំងនោះអាចផ្ទុកនូវភ័ស្ដុតាងសំខាន់សម្រាប់សាលាក្ដីដែលគាំទ្រដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ។ នាយកមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាលោក ឆាំង យុ សរសេរលិខិតមួយច្បាប់ដោយជំរុញឱ្យសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រប្រគល់ឯកសារស្ដីពី នួន ជា ជា “បងធំទីពីរ” ដែលមានតែស្រមោលតំណាងឱ្យជនផ្ដាច់ការ ប៉ុល ពត ។»
មន្ដ្រីអង្គការសហប្រជាជាតិនិយាយថា បណ្ណសារដ្ឋានរបស់សាកលវិទ្យាល័យនឹងក្លាយជាប្រភពឯកសារភ័ស្ដុតាងសំខាន់សម្រាប់សាលាក្ដី ។ អ្នកស៊ើបអង្កេតមានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងទៅលើ នួន ជា ដែលជាលេខាទីពីរនៃបក្សកុម្មុយនីស្ដកម្ពុជា និងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ។ នួន ជា បានចូលសាលាច្បាប់នៃសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រដោយទទួលបានអាហារូបករណ៍សិក្សានៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៤០ ហើយក្រោយមកធ្វើការនៅក្រសួងការបរទេសថៃ ឥឡូវគាត់រស់នៅក្រុងប៉ៃលិននៅភាគពាយ័ព្យនៃប្រទេសដែលគាត់ធ្លាប់រស់នៅតាំងពីការតស៊ូរបស់ខ្មែរក្រហមបានបញ្ចប់ ។
របាយការណ៍ព័ត៌មានមិនបានចង្អុលបង្ហាញថា តើសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្របានឆ្លើយតប ឬក៏អត់ទេ ប៉ុន្ដែទោះបីសាកលវិទ្យាល័យចង់ឆ្លើយតបក៏ដោយ កាលដែលមិនស្គាល់ឈ្មោះដែល នួន ជា បានប្រើក្នុងអំឡុងពេលរបស់គាត់នៅទីក្រុងបាងកកទំនងជាមិនអាចទៅរួចទេដើម្បីកំណត់អត្ដសញ្ញាណរបស់គាត់ចេញពីក្នុងចំណោមនិស្សិតរាប់ពាន់នាក់ដែលបានចុះឈ្មោះនៅសាកលវិទ្យាល័យក្នុងអំឡុងពេលដែលគាត់បានសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រ ។ លើសពីនេះទៀតដូចដែលបានចង្អុលបង្ហាញខាងក្រោមរហូតដល់ឆ្នាំ២០០១ សូម្បីតែអតីតសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃដែលសកម្មជាមួយ នួន ជា ក្នុងអំឡុងពេលដែលគាត់នៅទីក្រុងបាងកកក៏មិនបានដឹងថាសមមិត្ដបក្សចាស់របស់គាត់ដែលមកពីប្រទេសកម្ពុជាដែលការពិតគឺ នួន ជា ជាបងធំទីពីរនៃរបបខ្មែរក្រហមឡើយ ។ ចាប់ផ្ដើមនៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០០៣ អ្នកនិពន្ធរូបនេះបានជួបជាមួយអតីតសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃជាមនុស្សដែលអ្នកនិពន្ធបានឮពី នួន ជា ផ្ទាល់គឺជាសមមិត្ដរបស់គាត់ ។ សមាជិកទាំងនេះជាអ្នកដែលបានដឹងច្រើន ប៉ុន្ដែត្រឹមតែថា សមមិត្ដរបស់ខ្លួនដែលបានផ្ទេរពីបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃទៅបក្សកុម្មុយនីស្ដឥណ្ឌូចិន ហើយបន្ទាប់មកបានធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅប្រទេសកម្ពុជាគឺជាអ្នកកដែលមានឈ្មោះ នួន ជា ។
រហូតមកដល់ពេលនេះនៅតែមិនទាន់មានព័ត៌មានទូលំទូលាយជាសាធារណៈស្ដីអំពី នួន ជា ក្នុងអំឡុងពេលរបស់គាត់រស់នៅក្នុងទីក្រុងបាងកកដែលអាចយល់ពីការពិតដែលថា នៅថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៨ ការស្រាវជ្រាវតាមវេបសាយរបស់អ្នកនិពន្ធទៅលើឈ្មោះថៃរបស់ នួន ជា គឺ រុងលឺត ឡៅឌី ដោយប្រើអក្ខរាវិរុទ្ធថៃចេញលទ្ធផលច្រើនជាងមួយ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយការស្រាវជ្រាវដោយប្រើការប្រកបជាអក្សររ៉ូម៉ាំង រុងលឺ ឡៅឌី ដោយវាយនៅក្នុងអត្ថបទកាសែតបាងកកប៉ុស្ដិ៍ដោយអ្នកកាសែតថៃ នូ សារ៉ា ដែលធ្លាប់ប្រមូលព័ត៌មានសន្ធឹកសន្ធាប់ទៅលើប្រទេសកម្ពុជាអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ។ ផ្អែកលើបទសម្ភាសន៍របស់អ្នកយកព័ត៌មានជាមួយ នួន ជា អត្ថបទនេះបានលេចឡើងនៅក្នុងកាសែតចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០០៦ ។ អ្នកយកព័ត៌មានដដែលគូសបញ្ជាក់អំពីជីវិតរបស់ នួន ជា នៅក្នុងឯកសារចុះថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០០៦ហើយដែលអាចរកបាននៅមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជា ។
អ្វីដែល នូ សារ៉ាបានឮពី នួន ជា និងអ្វីដែលអ្នកនិពន្ធនេះបានឮនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍របស់គាត់ជាមួយ នួន ជា គឺដូចគ្នា ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ឈ្មោះ នួន ជា ត្រូវបានប្រើនៅខណៈពេលរស់នៅក្នុងទីក្រុងបាងកកដែលគាត់មិនបានបកស្រាយការសម្ងាត់ឱ្យអ្នកនិពន្ធដឹង ប៉ុន្ដែគាត់បានប្រាប់ នូ សារ៉ា ។ នៅក្នុងឯកសារនៅមជ្ឈមណ្ឌលឯកសារកម្ពុជាគាត់ (នូ សារ៉ា) សរសេរថា នួន ជា បានចូលសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រការពិតវគ្គត្រៀមរបស់សាកលវិទ្យាល័យឱ្យកំណត់ត្រារបស់អ្នកនិពន្ធនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៤ ដោយប្រើឈ្មោះថៃ រុងលឺត ឡៅឌី ។ បើគ្រាន់តែមើលមួយភ្លែតស្នាដៃរបស់ នូ សារ៉ា លេចឡើងហួសពីអ្វីដែលមានពីមុនមកស្ដីអំពី នួន ជា ប៉ុន្ដែបើអានអត្ថបទរបស់គាត់ឱ្យដិតដល់ជាងនេះអត្ថបទនេះបង្ហាញថាគាត់គ្រាន់តែរាយការណ៍តែអ្វីដែល នួន ជា បានប្រាប់គាត់តែប៉ុណ្ណោះ ។ គាត់មិនបានពិនិត្យមើលទ្រឹស្ដី ឬឯកសារដើមផ្សេងៗទៀតឡើយ ហើយក៏មិនបានស្រាវជ្រាវរកអ្នកដែលសកម្មជាមួយ នួន ជា ក្នុងអំឡុងពេលដែលគាត់ស្នាក់នៅទីក្រុងបាងកកដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយអ្វីដែល នួន ជា ប្រាប់គាត់ឡើយ ។ ជាងនេះទៅទៀត នូ សារ៉ាមិនបានដឹងច្បាប់អំពីប្រវត្ដិសាស្ដ្រនយោបាយថៃនាពេលនោះទេ ហើយក៏មិនដឹងច្បាស់អំពីច្បាប់និយ័តកម្មចំពោះការជ្រើសរើសឱ្យចូលជាមន្ដ្រីរដ្ឋាភិបាលដែលបណ្ដាលឱ្យគាត់មានកំហុសជាក់ស្ដែង និងធ្វើឱ្យមានការបកស្រាយដែលប្រកបដោយភាពសង្ស័យ ។ ជាលទ្ធផលអ្វីដែលគាត់បានសរសេរអំពីជីវិតរបស់ នួន ជា នៅក្នុងទីក្រុងបាងកកខុសពីអ្វីដែលបានកើតឡើងជាក់ស្ដែង ។
អ្នកនិពន្ធនេះបានទៅសួរសុខទុក្ខ នួន ជា នៅផ្ទះរបស់គាត់ក្នុងទីក្រុងប៉ៃលិននៅថ្ងៃទី១២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០០៣ ដែលនៅពេលនោះគាត់នៅជាមនុស្សមានសេរីភាពនៅឡើយ ហើយបានសម្ភាសគាត់ (នួន ជា) អស់រយៈពេល៣ម៉ោង និង២០នាទី ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ដែលធ្វើឡើងជាភាសាថៃ នួន ជា បានបដិសេធមិនបកស្រាយឈ្មោះដែលគាត់បានប្រើក្នុងអំឡុងពេលនៅទីក្រុងបាងកក ប៉ុន្ដែគាត់បញ្ជាក់ច្បាស់ដោយនិយាយថាសាលាមធ្យមសិក្សាដែលគាត់បានបញ្ចប់គឺជាសាលាដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋាភិបាលស្ថិតនៅក្នុងបរិវេណវត្ដបិនចាម៉ាបូភីត ឥឡូវគឺជាសាលាម៉ាថាយម (បិនចាម៉ាបូភីត) ហើយដែលគាត់បានបញ្ចប់វគ្គត្រៀមចូលសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រជំនាន់ទី៧ ។ គាត់ក៏បានលើកឡើងនូវឈ្មោះមនុស្ស៥នាក់ទៀតដែលជាសមាជិករបស់បក្សកុម្មុយនីស្តថៃរួមមានសមាជិកម្នាក់មកពីកងរបស់បក្សដូចគ្នា ។
ផ្អែកលើព័ត៌មាននេះអ្នកនិពន្ធបានធ្វើការស្វែងរក និងបានរកឃើញថា ឈ្មោះរបស់ នួន ជា នៅទីក្រុងបាងកកគឺ រុងលឺត ឡៅឌី ។ គាត់អាចរកឃើញឯកសាររបស់មនុស្សម្នាក់ដែលមានឈ្មោះនោះនៅម៉ាថាយម បិនចាម៉ាបូភីត និងសាកលវិទ្យាល័យធម្មសាត្រដែល នួន ជា បានសិក្សាកាលនៅពីក្មេង ហើយនៅឯក្រសួងកិច្ចការបរទេសថៃជាកន្លែងដែលគាត់ធ្លាប់បានធ្វើការ ។ ក្នុងខណៈពេលធ្វើការស្រាវជ្រាវនេះ អ្នកនិពន្ធក៏បានសម្ភាសជាមួយអតីតសមាជិកបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃមួយចំនួនដែល នួន ជា បានលើកឡើងនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍របស់គាត់ ។
យោងតាមព័ត៌មានដែលទទួលបានមកពីការស្រាវជ្រាវខាងលើ គោលបំណងនៃការសិក្សានេះ គឺដើម្បីតាមដានឱ្យបានលម្អិតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាននូវជីវិត និងសកម្មភាពនយោបាយរបស់ នួន ជា កាលពីនៅក្មេងដែលបានរស់នៅទីក្រុងបាងកកពីឆ្នាំ១៩៤២ ដល់ឆ្នាំ១៩៥០ ។ ជាមួយនឹងការបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់អំពីចំណុចដែលមិនច្បាស់លាស់អំពីជីវប្រវត្ដិរបស់គាត់ ។ ការសិក្សានេះនឹងពិនិត្យមើលទៅលើចលនាកុម្មុយនីស្ដនៅក្នុងប្រទេសថៃនៅចុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៤០ អំឡុងពេលដែលចលនាកុម្មុយនីស្ដពង្រីកខ្លួនលើសពីសមាជិកភាពសំខាន់របស់ចិន និងវៀតណាម ហើយបានចាប់ផ្ដើមជ្រើសរើសសមាជិកក្នុងចំណោមបញ្ញាវ័ន្ដថៃ និងនិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យ ។ នួន ជា គឺជានិស្សិតម្នាក់ដែលបានចូលរួមក្នុងសកម្មភាពដែលទទួលឥទ្ធិពលពីកុម្មុយនីស្ដហើយនៅទីបញ្ចប់បានចូលរួមនៅក្នុងបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃ ។ មានការស្រាវជ្រាវតិចតួចស្ដីពីបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃក្នុងអំឡុងពេលនេះ ។ ជាមួយនឹងការបកស្រាយឱ្យកាន់តែលម្អិតអំពីបុគ្គល នួន ជា ការសិក្សានេះក៏នឹងពិនិត្យមើលទៅលើចលនាបក្សកុម្មុយនីស្ដថៃក្នុងអំឡុងពេលក្រោយសង្គ្រាមបន្ដិចព្រមទាំងពិនិត្យមើលការចូលរួមរបស់ជនជាតិដែលមានការអប់រំខ្ពស់នៅក្នុងបក្សនេះ ។
No comments:
Post a Comment